Ngày 28/4/2022, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Thuận đã ban hành Kiến nghị đối với Chủ tịch UBND huyện Đức Linh, kiến nghị áp dụng một số biện pháp phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật trong lĩnh vực quản lý vũ khí, vật liệu nổ.
Qua công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc khởi tố, điều tra các vụ án hình sự, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Thuận, nhận thấy: Trong thời gian qua trên địa bàn huyện Đức Linh xảy ra 02 vụ việc chế tạo, sử dụng trái phép vật liệu nổ (các năm trước không xảy ra vụ nào), trong đó có sự tham gia, thực hiện của các em học sinh. Qua đấu tranh, các đối tượng liên quan đều khai nhận: Trong những lúc rảnh rỗi thường lên mạng internet, các trang mạng xã hội như Facebook, Youtube… để tìm hiểu cách chế tạo thuốc pháo nổ và pháo nổ. Sau đó đặt mua các nguyên liệu như than củi, bột nhôm, bột lưu huỳnh (S) và Kali Clorat (KCL03) về để chế tạo thuốc pháo nổ, có được nguyên liệu các đối tượng tiến hành phối trộn theo tỉ lệ đã được hướng dẫn để tạo ra thuốc nổ, sau đó tiếp tục tạo ra pháo nổ để sử dụng. Mặc dù trong các vụ việc trên, số thuốc nổ được sử dụng, chưa có hậu quả đáng tiếc xảy ra, song không thể phủ nhận sự nguy hiểm, tiềm ẩn nhiều hậu quả hết sức nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe của người khác và tình hình an ninh, trật tự ở địa phương. Cụ thể như sau:
Vụ thứ nhất: Vào tháng 01/2022 Nguyễn Tấn Tài (sinh ngày 30/12/2015, trú thôn 2A, xã Đông Hà, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận; học sinh lớp 11) cùng Đinh Hoàng Măng (sinh ngày 13/9/2004, cùng trú thôn 2A) lên youtube để tìm hiểu cách chế tạo thuốc pháo nổ và pháo nổ. Tài đặt mua bột lưu huỳnh (S) và Kali Clorat (KCL03) trên mạng còn Măng chuẩn bị than củi. Sau đó cả hai rủ thêm Trần Minh Xuân Thành (sinh ngày 10/12/2006, cùng trú thôn 2A; học sinh lớp 10) cùng tham gia chuẩn bị đồ dùng, vật liệu để chế tạo Pháo. Đến ngày 17/01/2022 sau khi đã chuẩn bị xong nguyên liệu cả ba cùng nhau pha trộn các nguyên liệu trên thành chất màu đen đựng vào 02 hộp nhựa và 01 hộp kim loại. Đến khoảng 16 giờ 30 ngày 20/01/2022 cả ba tiếp tục mang bột lưu huỳnh (S), Kali Clorat (KCL03) và bột than củi ra ngoài hiên nhà Tài để pha chế theo tỷ lệ: 6 muỗng Kali Clorat (KCL03) + 5 muỗng bột than + 02 muỗng bột lưu huỳnh (S) trộn đều với nhau thành chất màu đen. Sau khi chế tạo xong thuốc pháo nỗ thì cả ba bỏ thuốc vào trong 09 trái pháo là các cuộn giấy đã chuẩn bị sẵn từ trước. Sau đó dùng màng bọc thực phẩm làm dây dẫn cháy và dùng keo 502 hàn kín 02 đầu cuộc giấy lại làm thành 09 trái pháo nổ tự chế. Sau đó cả ba mang 08 trái pháo nổ ra sau vườn của Măng để đốt. Còn 01 trái pháo và các đồ dùng làm pháo thì để lại ở hiên nhà của Tài. Đến khoảng 18 giờ trong lúc cả ba đang đốt pháo thì bị Công an xã bắt quả tang thu giữ toàn bộ tang vật.
Qua giám định, chất bột màu đen gửi giám định là thuốc pháo nổ. Thành phần chính gồm Kali Clorat (KCLO3), Lưu huỳnh (S) và bột than (C). Khối lượng là 755,5g. Thuốc pháo nổ thuộc nhóm vật liệu nổ. Chất bột màu trắng gửi giám định có tìm thấy thành phần Kali Clorat. Khối lượng 56,2g. Kali Clorat là tiền chất của thuốc nổ. Chất bột màu vàng gửi giám định có tìm thấy thành phần lưu huỳnh. Khối lượng 240g. 01 cuộn giấy có chiều dài 07cm, hai đầu được bịt kín, trên đầu cuộn giấy có gắn 01 đoạn dây nylon chứa chất bột màu đen gửi giám định là pháo nổ tự chế. Khối lượng 17,1g.
Vụ việc có dấu hiệu phạm vào tội “Chế tạo, tàng trữ trái phép vật liệu nổ” quy định tại khoản 1 Điều 305 Bộ luật hình sự nên chuyển đến Cơ quan an ninh điều tra Công an tỉnh Bình Thuận để thụ lý giải quyết theo thẩm quyền.
Vụ thứ hai: Trong năm 2021, cũng qua trang Youtube, Bùi Ngọc Sơn (sinh năm 1984, ở tổ 3, thôn 1, xã Tân Hà, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận) xem các video hướng dẫn làm thuốc nổ tự chế theo tỷ lệ: 7 phần chất Kali Clorat (KClO3), 3 phần bột than, 1 phần bột nhôm, 3 phần lưu huỳnh (S). Sau đó, Sơn đã đặt mua hóa chất gồm: bột Kali Clorat, bột lưu huỳnh và bột nhôm về pha trộn theo một tỷ lệ nhất định với bột than tạo thành hỗn hợp thuốc nổ đen, thuộc nhóm vật liệu nổ. Sau đó, Sơn tạo ra 02 quả nổ bằng giấy và 01 quả nổ bằng ống nhựa. Sau khi thử 02 quả nổ bằng giấy thấy tạo ra tiếng nổ lớn nên Sơn đem quả nổ bằng ống nhựa cùng với số thuốc nổ đen và bột nhôm còn lại cất giấu tại nhà của mình. Đến ngày 25/8/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đức Linh phát hiện thu giữ, qua giám định thuốc nổ đen thu giữ có tổng trọng lượng là 2.667,7g. Thuốc nổ đen, thuộc nhóm vật liệu nổ.
Ngoài ra, Bùi Ngọc Sơn còn có hành vi mua của một người không rõ nhân thân 01 khẩu súng ngắn (dạng súng rulo) thuộc loại vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự như vũ khí quân dụng (thuộc danh mục vũ khí quân dụng). Sau khi mua được súng, Sơn đem về nhà mình ở tổ 3, thôn 1, xã Tân Hà, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận cất giấu để sử dụng.
Vụ án đã được Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Thuận truy tố ra trước Tòa án nhân dân huyện Đức Linh để xét xử bị can Bùi Ngọc Sơn về tội “Tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng” và “Chế tạo, tàng trữ trái phép vật liệu nổ” theo khoản 1 Điều 304 và khoản 1 Điều 305 Bộ luật hình sự.
Thuốc nổ và Quả nổ tự chế thu giữ trong vụ án
Để bảo đảm phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật trong lĩnh vực quản lý vũ khí, vật liệu nổ, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Thuận kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận áp dụng các biện pháp sau đây để phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật:
- Chỉ đạo các phòng, ban, đoàn thể và Chủ tịch UBND cấp xã tập trung quán triệt, tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật về quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ như: Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017); Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017 (sửa đổi, bổ sung năm 2019); Nghị định số 79/2018/NĐ-CP ngày 16/5/2018 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ; Thông tư số 16/2018/TT-BCA ngày 15/5/2018 của Bộ Công an quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ... để Nhân dân biết, tự giác chấp hành.
- Chỉ đạo Công an huyện tăng cường công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp Nhân dân chấp hành nghiêm các quy định của Nhà nước về quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Triển khai đợt cao điểm về tổng kiểm tra, mở đợt cao điểm vận động toàn dân giao nộp và đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Tăng cường các biện pháp nghiệp vụ, chủ động phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hoạt động chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển các loại vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.
- Chỉ đạo Phòng văn hóa và thông tin và Đài truyền thanh tập trung tuyên truyên, phổ biến các quy định pháp luật, hậu quả, tác hại và hình thức xử lý đối với các hành vi vi phạm về vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ trên các phương tiện thông tin đại chúng nhằm góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của các tầng lớp Nhân dân.
- Chỉ đạo Phòng giáo dục đào tạo chỉ đạo các trường Trung học cơ sở trên địa bàn huyện thông báo, tuyên truyền đến toàn thể học sinh về mức độ nguy hiểm khi mua bán, chế tạo, tàng trữ và sử dụng các vật liệu nổ nói chung và pháo nổ nói riêng. Đồng thời yêu cầu học sinh nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, tuyệt đối không tham gia và thực hiện các hành vi chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, mua bán vật liệu nổ; không chế tạo và sử dụng vật liệu nổ, pháo nổ; Phối hợp với gia đình học sinh thường xuyên nắm bắt diễn biến tâm lý, tâm tư nguyện vọng của học sinh và tăng cường sự phối hợp với gia đình quản lý, giám sát đối với học sinh về thời gian, giờ giấc, các hoạt động vui chơi, giải trí; Vận động các em học sinh và gia đình nếu có vật liệu nổ, pháo nổ tự nguyện giao nộp cho cơ quan chức năng để đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình.
- Chỉ đạo Phòng giáo dục đào tạo phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng trên địa bàn huyện để tuyên truyền pháp luật đến các em học sinh dưới các hình thức như tổ chức cho học sinh tham gia các phiên tòa xét xử thực tế; xây dựng các phiên tòa giả định tại các trường học. Từ đó nâng cao ý thức phòng ngừa, ý thức trách nhiệm của các em trong việc phòng chống tội phạm, tai nạn liên quan đến vật liệu nổ, pháo nổ.
Minh Tuấn – Phòng 2