Qua công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án dân sự theo thủ tục phúc thẩm, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Thuận nhận thấy việc giải quyết vụ án dân sự về “Tranh chấp đất đai và tài sản gắn liền với đất”, giữa: nguyên đơn:  Ông Thái Quốc V với bị đơn: Ông Đặng Quang T có vi phạm, cần thông báo rút kinh nghiệm, cụ thể như sau:

I. NỘI DUNG VỤ ÁN :

Thửa đất số 19, tờ bản đồ số 21, diện tích 395,1m² tọa lạc tại thôn Phước Tiến, xã Tân Phước, thị xã La Gi theo giấy CNQSD đất số CH 451229 của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Thuận cấp ngày 01/8/2017 (viết và gọi tắt là thửa đất số 19/395,1m²), thuộc quyền sử dụng của bà Đặng Thị Thùy D.

Ngày 24/10/2019, bà Đặng Thị Thùy D chuyển nhượng thửa đất số 19/395,1m² cho ông Thái Quốc V. Đến ngày 07/11/2019, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai La Gi cập nhật biến động tại trang bổ sung của giấy CNQSD đât sốô CH 451229 do Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Thuận cấp ngày 01/8/2017 cho ông Thái Quốc V là người sử dụng thửa đất số 19/395,1m².

Ngoài ra trên thửa đất số 19/395,lm² còn có một phần của căn nhà cấp 4, xây dựng trái phép trên đất trồng cây lâu năm, không được phép tồn tại, đã bị ƯBND thị xã La Gi ban hành quyết định số xử phạt hành chính số 351/QĐ-XPHC ngày 31/10/2012 buộc phải tháo dỡ. Do đó, trong hợp đồng chuyển nhượng không đề cập đến căn nhà. Khi ông Thái Quốc V tiếp nhận tài sản chuyển nhượng thì căn nhà và đất đều do ông Đặng Quang T chiếm giữ. Vì vậy, nguyên đơn Thái Quốc V khởi kiện yêu cầu Tòa án buộc bị đơn Đặng Quang T trả lại đất và căn nhà nêu trên cho nguyên đơn.

II. QUÁ TRÌNH GIẢI QUYẾT CỦA TÒA ÁN

- Tại Bản án sơ thẩm số 10/2021/DS-ST ngày 04/5/2021 của Tòa án nhân dân thị xã La Gi, tuyên xử:

Chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Thái Quốc V. Buộc ông Đặng Quang T phải hoàn lại cho ông Thái Quốc V thửa đất số 19, tờ bản đồ số 21 tọa lạc tại thôn Phước Tiến, xã Tân Phước, thị xã La Gi theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CH 451229 do Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Thuận cấp ngày  01/8/2017 và 01 căn nhà gắn liền với thửa đất.

Ngoài ra, bản án còn tuyên về án phí, chi phí tố tụng khác và quyền kháng cáo của các đương sự. 

Ông Đặng Quang T kháng cáo đối với bản án số 10/2021/DS-ST ngày 04/5/2021 cua TANĐ thị xã La Gi. Tại bản án dân sự phúc thẩm số 44/2023/DS-PT ngày 14/4/2023 của TAND tỉnh Bình Thuận, tuyên xử chấp nhận một phần yêu cầu kháng cáo của bị đom. Hủy một phần bản án sơ thẩm và đình chỉ đối với yêu cầu của nguyên đơn về việc buộc bị đơn trả lại căn nhà (do nguyên đơn rút một phần yêu cầu khởi kiện). Sửa Bản án sơ thẩm đối với yêu cầu của nguyên đơn về việc buộc bị đơn trả lại thửa đất số 19, tờ bản đồ số 21.

III. NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN RÚT KINH NGHIỆM

Bản án sơ thẩm tuyên buộc bị đơn trả lại thửa đất số 19 theo GCNQSDĐ số CH451229 và 01 căn nhà gắn liền với thửa đất.

 Quá trình giải quyết vụ án tại cấp sơ thẩm, theo sơ đồ hiện trạng thửa đất tranh chấp do Văn phòng đăng ký đất đai thị xã La Gi cung cấp ngày 10/3/2021 thể hiện: hiện trạng diện tích đang tranh chấp có diện tích là 492,3m².

Tuy nhiên trong hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ giữa ông Thái Quốc V và bà Đặng Thị Thùy D vào ngày 24/10/2019 ghi rõ: chuyển nhượng QSDĐ diện tích 395,1m² căn cứ theo GCNQSDĐ số CH 451229 do Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Thuận cấp ngày 01/8/2017, cập nhật biến động ngày 03/8/2018 và ngày 18/7/2019.

Như vậy, diện tích thực tế tại thửa đất số 19 chênh lệch là 97,2m² so với diện tích ghi nhận trong GCNQSDĐ số CH 451229.

Khi giải quyết vụ án, Tòa án cấp sơ thẩm không xác định được phần chênh lệch này nằm ở đâu so với diện tích 395,1m². Đồng thời, bản án tuyên buộc bị đơn giao trả 1 căn nhà cấp 4 nhưng không có tài liệu thể hiện ngôi nhà cấp 4 nằm ở vị trí nào so với diện tích 395,1m² trong GCNQSDĐ số CH 451229.

Việc tuyên án không cụ thể, rõ ràng của cấp sơ thẩm gây khó khăn cho việc thi hành án, ảnh hưởng đến quyền lợi của đương sự.

Do có những vi phạm của Tòa án cấp sơ thẩm nên cấp phúc thẩm đã tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ và đo đạc lại và tuyên sửa bản án sơ thẩm, ghi rõ các điểm thể hiện chi tiết diện tích đất theo sơ đồ hiện trạng đo vẽ ngày 11/7/2022.

Phương Linh -P9